Antoni Borzucki, osoba o istotnym wkładzie w polskie szkolnictwo, przyszedł na świat 24 sierpnia 1858 roku w Chełmnie. Jego życie, które zakończyło się 26 lipca 1928 roku w Jastrzębiu-Zdroju, na trwałe wpisało się w historię edukacji w Polsce. Jako nauczyciel oraz profesor, zyskał sobie uznanie i szacunek wśród uczniów oraz kolegów po fachu.
Warto podkreślić, że był pierwszym polskim dyrektoremPaństwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, instytucji, która odegrała znaczącą rolę w kształceniu wielu pokoleń młodzieży. Jego działania na rzecz edukacji przyczyniły się do rozwoju systemu szkolnictwa w Polsce, a jego dziedzictwo nadal pozostaje żywe w pamięci tych, którzy mieli przyjemność go poznać.
Życiorys
Antoni Borzucki przyszedł na świat w rodzinie krawieckiej, a jego ojciec Wilhelm był mistrzem w tym rzemiośle. Po ukończeniu szkoły podstawowej i królewskiego gimnazjum w Chełmnie, młody Borzucki zdał maturę w 1879 roku. Następnie podjął studia z zakresu filozofii klasycznej oraz historii na uniwersytetach w Berlinie i Królewcu. W tym ostatnim miejscu pełnił rolę sekretarza Kółka Towarzystwa Polskiego, które organizowało odczyty dotyczące literatury i historii oraz dysponowało swoją biblioteką.
W 1884 roku zakończył swój program studiów, zdobywając uprawnienia do nauczania przedmiotów takich jak łacina, greka oraz historia. Jego pierwsza praca nauczycielska miała miejsce w Chełmnie, gdzie objął stanowisko nauczyciela pomocniczego. W 1887 roku przeniósł się do Herzfeldu w Hesji, a później do Hadamaru w księstwie Nassau, gdzie od 1890 roku oddany był pracy jako stały profesor. W 1906 roku został odznaczony tytułem radcy czwartej klasy. Od 1 kwietnia 1907 do 1 października 1916 roku uczył w gimnazjum w Głubczycach na Górnym Śląsku, a następnie przeniesiono go do katolickiego gimnazjum w Głogowie.
1 kwietnia 1919 roku, przy pomocy Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej, został dyrektorem Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, pełniąc tę funkcję przez następne dziesięć lat. W tym czasie znacząco przyczynił się do organizacji placówki edukacyjnej, współpracując z wieloma uznanymi nauczycielami, w tym z Janem Bergerem, Oskarem Callierem, Zygmuntem Irżabkiem, Edmundem Łasińskim, Karolem Rzyskim, Stefanem Sikorskim oraz Józefem Widajewiczem.
Borzucki był również aktywnym członkiem zarządu koła Kuratorium Ligi Obrony Powietrznej Państwa. W życiu prywatnym był mężem Jadwigi ze Zborowskich (1870–1957), z którą doczekał się córki Marii (1895–1974), żony Jana Adamskiego. Zmarł nagle 26 lipca 1928 roku podczas wypoczynku w Jastrzębiu-Zdroju. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w rodzinnym grobie na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu (pole 9, kwatera 1-2-10).
Upamiętnienie
W dniu 18 kwietnia 1929 roku miało miejsce wyjątkowe wydarzenie, które upamiętniało zasługi Antoniego Borzuckiego. Z tej okazji, w Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu odsłonięto pamiątkową tablicę, honorującą jego osiągnięcia i wkład w rozwój społeczności.
Przypisy
- Dokument śmierci nr 39 z 03.08.1928 r. [dostęp 27.03.2023 r.]
- Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 27.03.2023 r.]
- Antoni Borzucki Kawaler Orderów 24.08.1858 – 27.07.1928 w BillionGraves [online], billiongraves.com [dostęp 27.03.2023 r.]
- 90 lat „Marcinka”. komunikaty.epoznan.pl. w epoznan.pl
- Historia szkoły. marcinek.poznan.pl. w marcinek.poznan.pl
- Gazeta Gdańska z 19.04.1929 s. 6; on-line
- Goniec Wielkopolski z 29.01.1924 s. 2; on-line
- Veritate et scientia: księga pamiątkowa w 125-lecie (1857–1982) Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk pod red. Antoniego Gąsiorowskiego
- M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 „za zasługi na polu szkolnictwa”.
- Według Kroniki Miasta Poznania było to 01.06.1919.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Czesław Koepke | Zbigniew Kowalski (historyk) | Wojciech Łożyński | Tomasz Marciniak | Piotr Kawczyński | Jan Szupryczyński | Andrzej Czarnik | Ewa Pobłocka | Brygida KürbisOceń: Antoni Borzucki