Tomasz Marciniak

---

Życiorys

Tomasz Marciniak urodził się 5 kwietnia 1966 roku w Chełmnie, gdzie w młodości ukończył Liceum Ogólnokształcące. Jego dalsza edukacja przeniosła go do Torunia w 1986 roku, gdzie rozpoczął studia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, kształcąc się w dziedzinach pedagogiki oraz socjologii. Oba kierunki ukończył, odpowiednio w 1991 oraz 1994 roku, zdobywając uznanie w 1993 roku jako najlepszy student socjologii na uczelni. W życiu prywatnym pasjonował się wędrowaniem i czynnie uczestniczył w działalności Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK).

W 1991 podjął zatrudnienie w Polskiej Akademii Nauk, w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa, co otworzyło jego drogę do zgłębiania tematyki mniejszości etnicznych w Polsce. Dwa lata później, już jako asystent w Katedrze Socjologii na Wydziale Humanistycznym UMK, rozpoczął badania dotyczące mniejszości etnicznych, narodowych i wyznaniowych. Jego praca doktorska została poświęcona lokalnym społecznościom mazurskim oraz małżeństwom mieszanym pod względem etnicznym.

Od 2001 roku koordynował liczne wyjazdy badawcze z grupami studentów do Armenii. W 2003 roku, w ramach finansowanego projektu, odbył miesięczną kwerendę w bibliotece Zakonu Mechitarystów w Wiedniu, gdzie zbierał materiały do swoich badań nad ormiańską diasporą. W 2004 roku zainicjował powstanie Centrum Badań Ormiańskich na UMK, które było pierwszą tego typu instytucją w Europie Środkowo-Wschodniej. Centrum regularnie organizowało Toruński Dwudzień Ormiański, mający na celu promowanie ormiańskiej kultury oraz prowadzenie dyskusji naukowych.

W ramach działalności zainicjował również stałą rubrykę „Trybuna Polsko-Ormiańska” w dwumiesięczniku „Bunt Młodych Duchem”, gdzie publikowano artykuły dotyczące tematów ormiańskich. Tomasz Marciniak zmarł niespodziewanie 9 kwietnia 2015 roku, a jego pogrzeb odbył się 16 kwietnia tego samego roku na cmentarzu parafialnym w Chełmnie.

Komiks

Drugim obszarem jego naukowych zainteresowań był komiks, który jednocześnie stanowił jego wielką pasję. Należał do grona „ojców założycieli” współczesnego polskiego komiksu, który to gatunek wprowadzał na rynek już od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Marciniak opowiadał się za naukowym podejściem do tego medium, co przekładało się na teoretyczne podstawy, które można było podłożyć pod sztukę komiksową.

Oprócz tego od początku był współtwórcą Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi, gdzie wielokrotnie zasiadał w jury konkursowym. Wspierał również Asocjację Komiksu w Toruniu, nieformalną grupę zrzeszającą pasjonatów komiksów. Regularnie publikował w zinem Asocjacji – AKT.

Wspólnie z Wojciechem Łowickim organizował Festiwal Kultury Popularnej DwuTakt w Toruniu. Marciniak współpracował z wieloma magazynami, gdzie zamieszczał artykuły oraz felietony, m.in. w „AQQ” (gdzie miał własną rubrykę „Moje parę krótkich dymków”), „Zeszytach Komiksowych”, „Krakers” oraz „Przekrój”. Był również autorem scenariuszy krótkich form dla cenionych twórców komiksowych, w tym Bohdana Butenki, Szarloty Pawel, Andrzeja Janickiego, Piotra Kowalskiego oraz Tomasza Niewiadomskiego.

W 2014 roku został odznaczony medalem Zasłużony dla Kultury Polskiej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego za swoje zasługi w dziedzinie kultury. Pośmiertnie, w 2015 roku, otrzymał wyróżnienie – Doktorat Humoris Causa, nazywaną Nagrodą im. Papcia Chmiela, będącą najwyższym uznaniem w świecie komiksowym. Od 2016 przyznawana jest Nagroda im. Dra Tomasza Marciniaka podczas toruńskiego Festiwalu Kultury Popularnej DwuTakt, skierowana na najwartościowsze teksty naukowe oraz popularnonaukowe w dziedzinie komiksu.

---

Oceń: Tomasz Marciniak

---