Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie

---

Historia

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie ma bogatą historię, sięgającą roku 1238, kiedy to została erygowana. Po II pokoju toruńskim, który miał miejsce w 1466 roku, Chełmno znalazło się pod polskim panowaniem.

Od 1649 roku miejscowy kościół parafialny pełni rolę sanktuarium maryjnego, gdzie umieszczono obraz Matki Bożej Bolesnej. W roku 1676 biskup Jan Małachowski sprowadził do Chełmna misjonarzy, którym zlecił również prowadzenie seminarium duchownego. W tym okresie miasto mogło poszczycić się istnieniem Akademii Chełmińskiej.

W latach 1692–1756 proboszczowie chełmińscy pełnili również funkcje rektorów seminarium oraz superiory misjonarzy, a także rektorów Akademii Chełmińskiej. W XVI wieku, na skutek reformacji, wielu katolików, głównie mieszczan, przeszło na protestantyzm. Jednak edykt biskupa Piotra Kostki z 1580 roku zatrzymał ten trend, a katolicyzm zaczął znów zyskiwać zwolenników.

Od 1678 roku protestantom gwarantowano wolność wyznania, co przyczyniło się do wzrostu ich liczby w Chełmnie. W 1822 roku seminarium duchowne przeniesiono do Pelplina. W XIX wieku realizowano szereg inwestycji, podczas gdy powstał nowy gmach szpitala Ducha Świętego. W 1875 roku zbudowano plebanię, a w 1881 roku wikarówka. Wtedy to zaczęto także prace renowacyjne przy świątyni, obejmujące m.in. odrestaurowanie ołtarzy bocznych.

W 1882 roku przelano dzwony, a w 1888 roku ogrodzono cmentarz przykościelny murem. Niestety, nie udało się uratować średniowiecznych witraży, które przeniesiono w 1888 roku do kaplicy zamku w Malborku. Kolejne prace remontowe miały miejsce w 1925 roku, kiedy odnowiono prezbiterium i wymieniono dach, a w 1928 roku zrealizowano renowację naw kościoła.

Po zakończeniu I wojny światowej do Chełmna powrócili misjonarze, którzy zaczęli pełnić funkcje kapelanów Szarytek. W 1929 roku przybyli do miasta księża Pallotyni. W trakcie II wojny światowej świątynia nie ucierpiała w sposób znaczący, chociaż wojska okupacyjne skonfiskowały dzwony oraz księgi metrykalne.

W XX wieku parafia w Chełmnie została podzielona, a dokładnie 21 grudnia 1946 roku utworzono drugą parafię przy kościele św. Józefa.

Kościół parafialny

W Chełmnie znajduje się niezwykła świątynia, która stanowi ważny punkt w historii religijnej regionu. Osobny artykuł poświęcony tej budowli można znaleźć pod tym linkiem: Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie.

Zasięg parafii

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie obejmuje liczną grupę wiernych, zamieszkujących różne ulice w mieście. Do lokalizacji, które należą do wspólnoty parafialnej, zalicza się między innymi:

• biskupia,
• chabrowa,
• chociszewskiego (numery 3, 5, 6, 7, 8),
• danielewskiego,
• dominikańska,
• fiałka (numery 1, 3, 5 i domki jednorodzinne),
• franciszkańska,
• gorczyckiego,
• grudziądzka,
• hallera,
• jastrzębia,
• kamionka,
• kilińskiego,
• klasztorna,
• konwaliowa,
• kościelna,
• krucza,
• kwiatowa,
• leśna,
• łąkowa,
• nad browiną,
• nad groblą,
• ofiar faszyzmu,
• ogrodowa,
• okrężna,
• osnowska,
• panińska,
• rydygiera,
• skargi,
• podgórna,
• podmurna,
• poprzeczna,
• portowa,
• powiśle,
• jastrzębskiego,
• rybacka,
• rycerska,
• rynek,
• rynkowa,
• sokola,
• stare planty,
• storczykowa,
• stroma,
• 22-stycznia,
• szara,
• szkolna,
• świętego ducha,
• toruńska,
• wałowa,
• wodna,
• zielona,
• żeglarska.

Wspólnotę parafialną stanowią również mieszkańcy miejscowości takich jak:

• brzozowo,
• dołki,
• klamry,
• nowe dobra,
• uść,
• kępa panieńska,
• osnowo.

Przedszkola i szkoły

Na obszarze parafii znajdują się różnorodne placówki edukacyjne, które wspierają rozwój dzieci oraz młodzieży. Wśród nich są:

• Przedszkole Miejskie nr 2 w Chełmnie,
• Szkoła Podstawowa nr 1 w Chełmnie,
• Szkoła Podstawowa nr 2 w Chełmnie,
• Szkoła Podstawowa w Brzozowie,
• Gimnazjum Publiczne nr 1,
• Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Chełmnie,
• Gimnazjum nr 4 w Chełmnie,
• I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Chełmnie,
• Zespół Szkół nr 2 im. Adama Mickiewicza w Chełmnie.

Dodatkowo, na terenie parafii czynnie działają:

• Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo (SM),
• Zgromadzenie Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo (CM).

Duszpasterze

Proboszczowie

Na przestrzeni lat, w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie, posługiwali liczni proboszczowie, którzy zostawili swój ślad w historii wspólnoty. Oto lista tych duchownych:

• ks. Wilhelm Desdames (1680-1685),
• ks. Jan Antoni Fabri (1685-1695),
• ks. Jakub Ignacy Cyboni (1695-1699),
• ks. Łukasz Rochon (1699-1718),
• ks. Michał Walther (1718-1725),
• ks. Jan Jakub Mroczek (1726-1738),
• ks. Kazimierz Franciszek Goraczyński (1738-1755),
• ks. Michał Franciszek Barszczewski (1755-1783),
• ks. Jan Arbeiter (1783-1788),
• ks. Franciszek Skrysowski (1788-1799),
• ks. Szymon Franciszek Smulski (1800-1802),
• ks. Franciszek Weinreich (1802-1829),
• ks. Franciszek Augustyn Semrau (1829-1846),
• ks. Jan Nepomucen Bartoszkiewicz (1846 – 1872),
• ks. Juliusz Pobłocki (1872-1915),
• ks. Zygmunt Rogala (1915-1927),
• ks. Bernard Bączkowski (1927-1934),
• ks. Franciszek Żynda (1935-1939),
• ks. kan. Tadeusz Andrzejewski (1945-1968),
• ks. prał. Jan Kujaczyński (1968-2001),
• ks. kan. Wojciech Raszkowski (2001-2004),
• ks. kan. Zbigniew Walkowiak (2004-2015),
• ks. kan. Adam Ceynowa (2015-2020),
• ks. kan. Zbigniew Wawrzyniak (od 2020).

Wikariusze od 1992 roku

Od 1992 roku w parafii posługiwali również wikariusze, odpowiedzialni za wsparcie proboszcza i dbanie o duchowe potrzeby wiernych. Lista wikariuszy obejmuje:

• ks. Gerard Rzaniecki (1991-1992),
• ks. Marek Skok (1991-1994),
• ks. Mateusz Ossowski (1992-1996),
• ks. Tomasz Dutkiewicz (1993-1994; 2000-2001),
• ks. Andrzej Nowicki (1994-1995),
• ks. Jacek Dudziński (1994-1999),
• ks. Marian Tomasz Kowalski (1995-1997),
• ks. Jacek Wyrowiński (1996-2000),
• ks. Mariusz Malinowski (1997-2000),
• ks. Maciej Górka (1999-2001; 2004-2005),
• ks. Zbigniew Łukasik (2000-2001),
• ks. Paweł Kubasik (2001-2004),
• ks. Wiktor Ostrowski (2002-2003),
• ks. Wiesław Michlewicz (2003-2004),
• ks. Tadeusz Kozłowski (2003-2009),
• ks. Marcin Lisiński (2004-2010),
• ks. Jacek Raszkowski (2004-2006),
• ks. Czesław Grajkowski (2005-2006),
• ks. Sławomir Tykarski (2006-2008),
• ks. Wojciech Pieczul (2006-2011),
• ks. Tomasz Recki (2008-2013),
• ks. Paweł Kołatka (2010-2012),
• ks. Andrzej Jankowski (2010-2015),
• ks. Dominik Fiszer (2011-2015),
• ks. Wojciech Skolmowski (2012-2013),
• ks. Artur Żurawski (2013-2016),
• ks. Damian Wacławski (2013 – 2018),
• ks. Tomasz Fryc (2015-2019),
• ks. Mariusz Matusiak (2015 – 2016),
• ks. Krzysztof Kownacki (2016 – 2017),
• ks. Adam Kordek (2016-2019),
• ks. Mateusz Nadzieja (15.07-28.08.2017),
• ks. Marcin Szlesiński (2018-2019),
• ks. Grzegorz Koczot (2019-2021),
• ks. Arkadiusz Sobociński (2019-2020),
• ks. Dominik Kabaczyński (2020-),
• ks. Dawid Huzior (od 2021).

Rezydent

Wspólnota parafialna jest również wspierana przez rezydenta, który również pełni ważną rolę w duszpasterstwie. Osobą, która obecnie sprawuje tę funkcję, jest:

• ks. Piotr Hojak.

Grupy parafialne

W naszej parafii aktywnie funkcjonuje wiele grup, które mają na celu wspieranie życia duchowego oraz społecznego. Do najbardziej znaczących z nich należą:

• liturgiczna służba ołtarza,
• żywy różaniec,
• zespół charytatywny „Caritas”,
• schola,
• młodzieżowy zespół muzyczny,
• kościół domowy,
• zespół modlitewny Miłosierdzia Bożego,
• trzeci zakon świętego Franciszka,
• katolickie stowarzyszenie młodzieży,
• zespół redakcyjny dwutygodnika „Głos”,
• akcja katolicka.

Każda z tych grup wnosi coś wyjątkowego do wspólnoty, zachęcając parafian do aktywnego uczestnictwa w życiu Kościoła i realizacji misji chrześcijańskiej.

---

Oceń: Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie

---