Cyprian Bystram

Wojsko i służby mundurowe

Cyprian Bystram, urodzony pod znakiem Tarnawy, był osobą o niezwykłej historii, która zapisała się w kartach polskiej armii. Jego życie rozpoczęło się 6 marca 1889 roku w Chełmnie. W trakcie swojej kariery wojskowej zdobył szereg zaszczytów, w tym tytuł pułkownika kawalerii w Wojsku Polskim.

Bystram był nie tylko żołnierzem, ale również odznaczonym, gdyż został kawalerem prestiżowego Orderu Virtuti Militari, co świadczy o jego odwadze oraz poświęceniu na polu bitwy. Jego życiorys zwieńczony został tragicznie – zmarł 13 lutego 1961 roku w Londynie.

Życiorys

Cyprian Bystram przyszedł na świat w rodzinnym domu, gdzie jego rodzicami byli Kiprian Genrich Wilhelm Bystram, herbu Tarnawa (1844–1905), oraz Olga Ochramenko (ur. 1859). 2 października 1909 rozpoczął karierę militarną, wstępując do Armii Imperium Rosyjskiego. W listopadzie 1917 roku, po wydarzeniach rewolucji październikowej, miał zaszczyt stanąć na czele szwadronu, w skład którego wchodzili Polacy. Był to pododdział wydzielony z rosyjskiej Samodzielnej Brygady Gwardii, przystępując do I Korpusu Polskiego w Rosji. Jego dowództwo charakteryzowało się nie tylko odwagą gwardzistów, ale także doskonałym zaopatrzeniem, szczególnie w materiały końskie.

17 lipca 1920 roku, objął dowództwo 3 pułku ułanów Śląskich. W rzeczywistości dowodził tym pułkiem od 9 kwietnia 1919 roku, w zastępstwie pułkownika Strzemieńskiego, który zarządzał grupami taktycznymi. Z dniem 1 kwietnia 1920 został zatwierdzony w stopniu majora kawalerii; w tym momencie znajdował się w gronie oficerów byłych korpusów wschodnich oraz byłej armii rosyjskiej. Jego stopień mundurowy czynił go zastępcą dowódcy Pułku Tatarskiego Ułanów imienia pułkownika Mustafy Achmatowicza. Sytuacja ta miała miejsce w dniach 15-16 sierpnia 1920 roku, podczas bitwy pod Cycowem.

Po zakończeniu wojennych zmagań, Cyprian Bystram pozostał czynny zawodowo jako dowódca 3 pułku ułanów w Tarnowskich Górach, funkcjonując na tym stanowisku aż do stycznia 1928 roku. 3 maja 1922 roku przeszedł pozytywną weryfikację, uzyskując stopień podpułkownika, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 oraz 49. lokatą w korpusie oficerów jazdy. Na liście starszeństwa wyprzedzał on późniejszych generałów, takich jak Władysław Anders (50. lokata), Marian Przewłocki (52. lokata) czy Zygmunt Podhorski (55. lokata).

1 grudnia 1924 roku, Cyprian Bystram został awansowany do rangi pułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku, uzyskując 9. lokatę w korpusie oficerów kawalerii. Dnia 28 stycznia 1928 roku, przydzielono go do dowództwa XVI Brygady Kawalerii we Lwowie, jednocześnie przenosząc go do kadry oficerów kawalerii. 12 marca 1929 roku, stał się członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. Natomiast 15 listopada 1932 roku, został zwolniony z zajmowanego stanowiska, pozostając poza przynależnością służbową, ale z równoczesnym oddaniem go do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie.

Z dniem 31 marca 1933 roku, Cyprian Bystram przeszedł w stan spoczynku. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III, mając przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Wówczas czynił się osobą „przewidzianą do użycia w czasie wojny”.

Ordery i odznaczenia

Cyprian Bystram był odznaczonym wieloma prestiżowymi orderami i medalami, które potwierdzają jego zasługi i poświęcenie. Oto lista przyznanych mu wyróżnień:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5030,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Walecznych (przyznany trzykrotnie),
  • Złoty Krzyż Zasługi (przyznany 18 lutego 1939 roku),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja),
  • Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”).

Upamiętnienie

„Na mocy uchwały, która została podjęta przez Radę Miejską w Tarnowskich Górach dnia 6 września 2006 roku, jedna z ulic w dzielnicyŚródmieście-Centrumzostała uhonorowana imieniem płk. Cypriana Bystrama.„

Przypisy

  1. Marek Jerzy Minakowski: Kiprian Genrich Wilhelm Bystram z Radlina h. Tarnawa. [w:] Wielka Genealogia Minakowskiego [on-line]. sejm-wielki.pl, 15.04.2017 r. [dostęp 15.04.2017 r.] (pol.).
  2. Marek Jerzy Minakowski: Cyprian Bystram z Radlina h. Tarnawa. [w:] Wielka Genealogia Minakowskiego [on-line]. sejm-wielki.pl, 15.04.2017 r. [dostęp 15.04.2017 r.] (pol.).
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 28.01.1928 r., s. 24.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 12.03.1929 r., s. 89.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 7 z 20.05.1933 r., s. 121.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 15.11.1932 r., s. 398.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17.12.1924 r., s. 731.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z 28.07.1920 r., poz. 703.
  9. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.06.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24.09.1921 r., s. 245.
  10. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924, s. 605.
  11. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924, s. 547.
  12. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 08.06.1922 r., Warszawa 1922, s. 25.
  13. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 327.
  14. Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, Warszawa 1930, s. 56.
  15. Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 139.
  16. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, s. 335.
  17. M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  18. Bohdan Dobrzyński, Zarys historii ..., s. 5.

Oceń: Cyprian Bystram

★★★★★
Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:17