Julian Lange

---

Życiorys

Julian Lange przyszedł na świat 9 stycznia 1873 roku w rodzinie Ignacego oraz Jadwigi ze Skrzyneckich. W początkowych latach życia, edukował się w Chełmnie, gdzie ukończył szkołę elementarną oraz sześć klas gimnazjum. Następnie, zdobył zawód ślusarza. W latach 1890–1900 osiedlił się w Berlinie, gdzie rozwijał swoje umiejętności w wieczorowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn, którą ukończył jako inżynier mechanik.

W czasie swojej kariery, Lange pełnił jednocześnie służbę wojskową w niemieckiej marynarce. Przez długi czas mieszkał w Berlinie, aż do 1910 roku, angażując się w prace polonijnych organizacji, szczególnie w jednostkach młodzieżowych. Jego wkład w rozwój Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” był nieoceniony. Został naczelnikiem gniazda „Sokoła” w Berlinie, a także naczelnikiem V Okręgu oraz prezesem zarządu tego okręgu. Inicjował zakładanie nowych gniazd „Sokół” w Nadrenii, Westfalii, Brandenburgii oraz na Łużycach.

W 1910 roku Lange przeprowadził się do Poznania, gdzie objął stanowisko kierownika jednej z fabryk Hipolita Cegielskiego. W sekcji Związku Sokolstwa Polskiego w Niemczech zorganizował działalność w Wydziale ze siedzibą w Poznaniu, także pełnił funkcje naczelnika i zastępcy naczelnika II Okręgu. Od 1912 roku w „Sokole” zainicjował tajne zajęcia wojskowe oraz ćwiczenia polowe dla młodzieży. Był również autorem wielu publikacji związanych z sokolstwem oraz utrzymywał kontakt z Polską Partią Socjalistyczną do 1913 roku.

W trakcie I wojny światowej Lange pełnił rolę kierownika wojskowej bazy samochodowej, wspierając polskie organizacje niepodległościowe w ich działaniach poprzez potajemne dostawy broni. Jego wkład w przygotowania do powstania wielkopolskiego oraz samego powstania był znaczący. 7 października 1918 roku wszedł w skład tajnej Tymczasowej Komendy Straży Obywatelskiej, gdzie został naczelnym komendantem. W końcu października powołano go do Sekcji Wojskowej przy Centralnym Komitecie Obywatelskim, a także uzyskał mianowanie na członka Komisji Wojskowo-Policyjnej przy Radzie Ludowej w Poznaniu, obejmując stanowisko naczelnika Straży Ludowej 27 listopada 1918 roku.

Lange odegrał kluczową rolę w negocjacjach z Niemcami podczas powstania, w tym podczas obrony gmachu Prezydium Policji w Poznaniu oraz ataku na koszary saperów na Wildzie. Z dniem 9 stycznia 1919 roku otrzymał awans na stopień majora i stał się naczelnym komendantem Straży Ludowej w Poznańskiem oraz na Pomorzu Gdańskim. Po zakończeniu działań powstańczych zorganizował jednostki Straży Ludowej, które w maju 1919 roku przekształciły się w Obrony Krajowej.

W czerwcu 1919 roku mianowano go pułkownikiem i inspektorem Obrony Krajowej, a funkcje te pełnił aż do wiosny 1920 roku. W latach 1919–1920 pracował jako szef Wydziału Wojskowego Komitetu Obrony Śląska, organizując wysyłkę ochotników do powstań na Śląsku oraz angażując się w prace plebiscytowe, biorąc udział w III powstaniu śląskim w 1921 roku. W uznaniu zasług za organizację SL-OK oraz wkład w wygrane starcia, został odznaczony Virtuti Militari.

Od 1919 roku Lange prowadził działania na rzecz zjednoczenia sokolstwa w Polsce, tworząc publikacje, w których dzielił się swoimi wspomnieniami z okresu powstań. W okresie międzywojennym zarządzał fabryką sprzętu rolniczego w Zakładach Hipolita Cegielskiego w Poznaniu i pozostawał aktywnym działaczem Związku Sokolstwa Polskiego. Podczas II wojny światowej mieszkał w Puszczykowie oraz uczestniczył w działalności Stronnictwa Ludowego, w którym działał od 1945 roku (od 1949 w ZSL).

Julian Lange zmarł 9 czerwca 1954 roku w Puszczykowie, a jego ciało spoczęło na cmentarzu Parafii pw. Matki Boskiej Wniebowiętej. W życiu osobistym był żonaty z Teodorą z Prałatów (1881–1956) i doczekał się trzech dzieci: córek Ludomiły oraz Aleksandry, a także syna Juliana Zbigniewa.

Ordery i odznaczenia

Julian Lange był odznaczonym bohaterem, który zdobył szereg prestiżowych wyróżnień za swoje zasługi.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 111 – przyznany 8 kwietnia 1921 „za walki z niemcami w Poznańskiem”,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – otrzymany 27 listopada 1929 „za zasługi na polu pracy narodowej i społecznej”,
• 12 czerwca 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił jego wniosek o nadanie tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”.

---

Oceń: Julian Lange

---